İlgili kişinin hak arama yöntemleri başvuru hakkı ve şikayet hakkı olarak ikiye ayırmıştık. Şikayet hakkı; ilgili kişi yönünden bu hakka başvuruda bulunabilmesi için ilk etapta veri sorumlusuna 6698 sayılı kanunun 13. Maddesi hükmü uyarınca yapmış olduğu başvurunun reddedilmesi halinde yahut verilen cevabın yetersiz olması durumunda veya 30 gün içerisinde yapılan başvuruya herhangi bir cevap verilememesi koşulları gerekmektedir. Söz konu ilgili kişilerin bu başvuruları yapmadan doğrudan Kurula şikayet hakları bulunmamaktadır.
Kişisel verilerin işlenmesi konusunda kişilik hakları ihlale uğrayan kişilerin genel hükümler kapsamında tazminat hakları saklı tutulmuş bulunmaktadır. Başvuru yoluna gitme durumunun zorunlu, şikayet yoluna başvurunun da ihtiyari olması nedeniyle, başvurusu örtülü veyahut açıkça kabul edilmeyen ilgili kişinin bir taraftan Kurula yönelik şikayet hakkını kullanması diğer taraftan ise doğrudan idari veya adli yargı yoluna başvuruda bulunması mümkün olacaktır.
İlgili kişinin Kurula şikayette bulunması için öngörülmüş olan süre, veri sorumlusunun başvuruda bulunmuş olduğu konuya ilişkin verilen cevabı öğrenmiş olduğu tarihten itibaren otuz ve her halükarda başvuruyu yapmış olduğu tarihten itibaren altmış gündür. Ancak Kurul tarafından gerekli incelemenin yapılabilmesi için mutlaka ilgili kişinin şikayetine gerek bulunmamaktadır. Söz konusu Kurulun, ihlal iddiasını herhangi bir durumda öğrenmiş olması halinde de kendiliğinden harekete geçecek olup, görev alanına giren konularda ilgili incelemeyi yapması yetkisi dahilindedir.
6698 sayılı kanunun 15. Maddesi Kurul tarafından yapılacak olan incelemeye ilişkin usul ve esasların neler olduğunu düzenlemektedir. Söz konusu kanun hükmüne göre kurul tarafından yapılacak olan resen incelemelerde, görev alanına giren konularda gerekli incelemeyi yapacaktır. Yine Dilekçe Hakkının Kullanılması Hakkında yasanın 6. Maddesinde yer alan şartları taşımamış olan şikayetler ve ihbarlar da incelemeye alınmayacaklardır. Veri sorumlusu tarafından, dilekçe ile yapılan başvuruya ilişkin, devlet sırrı niteliğinde olanlar hariç olmak üzere, talep edilmiş olan bilgi ve belgeleri, Kurula 15 gün içerisinde gönderme yahut da gerektiği takdirde yerinde inceleme yapılmasını sağlamak zorunluluğu bulunmaktadır.
6698 sayılı yasada Kurula yapılan başvurularda Kurul tarafından cevap verilmesini zorunlu tutmuştur. Cevap verilmemiş olması durumda da altmış gün içerisinde herhangi bir cevap verilmemiş olması halinde başvurunun reddedilmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır. Bu durum çerçevesinde şikayetin yapılmış olduğu tarihten itibaren altmış gün geçmesi durumunda idari yargıda dava açma süreci başlayacaktır.
Kurulun resen yapacağı incelemelere ilişkin herhangi bir yasal süre öngörülmemiştir. Kurul tarafından yapılan inceleme neticesinde kanun hükmünün ihlali yönünde kanaat oluşturursa tespit etmiş olduğu bu hukuka aykırı durumu ilgili kişiye tebliğ eder. İlgili kişi tarafından söz konusu hukuka aykırılık otuz gün içerisinde yerine getirir.
Yine Kurul’a ortada telafisi güç ve imkansız bir zararın doğması ve açıkça hukuka aykırılık şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, verilen nihai karardan önce veri işlenmesinin veya verinin yurt dışına aktarmasının durdurulmasına karar verme yetkisi verilmiştir. Söz konusu ilgililerin, Kurul tarafından verilmiş olan kararın iptali edilmesi için idari mahkemelerde dava açabilmeleri mümkündür.
[1] https://www.kvkk.gov.tr/
[2] https://www.sinerjimevzuat.com.tr/